آب که از دیرباز به سبب حیاتی بودن مقدس شمرده میشود در یک آیین معنوی کاربردی تقدسبخش پیدا میکند. تقدس آن بهگونهای است که از یک سوی نماد زیست و زندگی و از سوی دیگر نماد پالایش و طهارت میباشد. آب در ترکیب با یک آیینهای پاکیزگی و طهارت تبدیل به رکن اساسیدر آیینهای مذهبی میشود. بر اساس باورهای اسلامی آب تنها مایع پاک کننده است. البته پاکی تنها به تمیزی اشاره نمیکند و مفهومی گستردهتر را فرا میگیرد.بر اساس دستور اسلام، هر مسلمان در روز باید ۵ بار با آب وضو بگیرد. وضو گرفتن قبل از خواندن نماز واجب است. همچنین در موارد بسیاری مسلمانان باید بدن خود را بطور کامل با آب شستوشو دهند که به آن غسل میگویند. البته غسلهای مستحبی نیز در برخی روزهای عید و مناسبتهای خاص از سوی رهبران اسلامی توصیه شده که موجب پاکی و طهارت جسم و در نتیجه ارامش روحی نیز میشود. این متن برداشتی است که منبع آن راهنمای فتاوای آیتالله خامنهای است.
برخی باورهای دینی برای این عنصر مادی به خاطر پالایندگی جسم مرتبه پالایندگی روح نیز قائل شدهاند. در بیان اسطوره ایزیس از ایزدان مصری آمدهاست که پیکر مرده ایزیس در آبهای نیل شناور بود و به زندگی برگشت به این خاطر که در آبهای نیل غسل داده شد. ایزدبانوی ماه، در اساطیر قبایل مائوری نیوزیلند، به نام مارما پس از اینکه به طور کامل از بین میرود، هرگاه در آبهای زندگانی خود را شستوشو میدهد دوباره شکوه گذشته خود را بازمییابد.
نام وایورا،ایزدبانوی تندرستی در جزایر پلینزی مرکزی، به معنای «آب زندگانی» است. در داستان حماسی گیلگمش، وقتی گیلگمش خسته و درمانده به دنبال زندگی جاودان رهسپار میشود، با سیدوری برخورد میکند. او در پاسخ گیلگمش که زندگی جاودان را خواستار است، نخست به او گوشزد میکند که زندگی جاودان ویژه ایزدان است و در این میان سهم انسان، لذت بردن از مواهب زندگی است. او خطاب به گیلگمش میگوید پوشاک نو به تن کن، تن را در آب بشوی و...
در این اسطوره شستن تن در آب، جزیی از سهم و قسمت انسان از زندگی، و از مواهب ارزشمندی که خدایان به انسانها بخشیدهاند، محسوب میشود.